حوزه خدمات، یکی از حوزه‌هایی است که ظرفیت نوآوری و کارآفرینی زیادی دارد و در ایران، استارت‌آپ‌های موفقی در این حوزه فعالیت دارند. جوانان صاحب‌ایده‌ای در سطح کشور هستند که انگیزه بسیاری برای ورود به حوزه کسب و کار و ارائه خدمات دارند، اما تعداد زیادی از این افراد یا ایده‌هایشان فقط در سطح ایده می‌ماند یا در ادامه راه با شکست مواجه می‌شوند.
برای آشنایی بیشتر با وضعیت استارت‌آپ‌ها، گفتگویی با احد شیبانی، برنامه‌نویس فرانت-اند و عضو یکی از تیم‌های استارت‌آپی در حوزه خدمت‌رسانی به کسب و کارهای خرد داشتیم.
در مورد شرکت استارت‌آپی که در آن فعالیت می‌کردید کمی توضیح بدهید و اینکه چه خدمتی ارائه می‌دهد؟
این شرکت یک شرکت استارت‌آپی در حوزه فین تِک (fintech)است که کارشان خدمت‌رسانی به کسب و کارهای خرد و خدمت به مشتریان است. در زمانی که من فعالیت خود را آغاز کردم، این شرکت سیستم کَش بک (cashback) را راه اندازی کرد و منوی آنلاینی را در اختیار داشت که به وسیله آن به فروشگاه‌های نوپا یکسری خدمات از جمله راه اندازی سیستم مدیریت مشتری (CRM) ارائه میداد که مشتری از هر فروشگاهی که خرید می‌کرد، صاحب کسب و کار درصدی از آن خرید را به مشتری تخفیف میداد و موقع پرداخت، آن درصد تخفیف در کیف پول مشتری شارژ می‌شد و مشتری میتوانست هر زمان که از همان فروشگاه خرید می‌کرد، دوباره تخفیف بگیرد. همین امر باعث افزایش مشتریان فروشگاه می‌شد.
این شرکت در چه سالی شروع به فعالیت کرد؟
حدود سال ۹۷ شروع به فعالیت کرد و تا سال ۹۹ فعالیتشان ادامه داشت.
مزیت این شرکت نسبت به شرکت‌های دیگر که سیستم مدیریت مشتری برای فروشگاه‌ها ارائه میداد چه بود؟
سیستم CRM که شرکت راه اندازی کرده بود، ارزان‌تر از سیستم‌های دیگر بود. در سیستم ما فروشگاه‌ها می‌توانستند به جای خرید یک‌جای پکیج CRM ، به صورت تکی فاکتور بزنند و پول همان فاکتور را پرداخت کنند. به عبارتی این شرکت درصدد پیاده کردن سیستم pay as you go بود، یعنی هرچقدر میتوانی پول بده. اما شرکت‌های دیگر چنین پلنی نداشتند و فروشگاه‌ها باید پکیج کامل سیستم را خریداری می‌کردند.
خود شما چه مدت با آن شرکت همکاری کردید؟
به مدت یک سال در حال حاضر به دلیل maintance (قابل نگهداری در همان وضعیت فعلی) بودن وضعیت‌شان همکاری ندارم.
چه دلایلی باعث maintance شدن این شرکت شد؟
در آن زمان کادر نیروی فنی متخصص شرکت کامل بود، ولی تیم بازاریابی که بتواند خدمات شرکت را در سطح شهر جا بیندازد وجود نداشت، چه بسا خود ما برای خدمات‌مان بازاریابی میکردیم. عامل دیگر نداشتن منتور و مشاوری بود که بتواند در خصوص راه ورود به بازار و توسعه بازار به شرکت مشاوره بدهد و همین امر باعث توقف کار شرکت در همان حدی که بود شد و فعلاً ۳ الی ۴ مشتری بیشتر ندارد.
فکر می‌کنید تا چه اندازه نداشتن سرمایه در توقف کار شرکت مؤثر بود؟
یکی از مهمترین دلایل توقف کار شرکت، نداشتن سرمایه کافی برای توسعه بازار بود. آن زمان شرکت گامهای خوبی در حوزه خدمت‌رسانی و سیستم کش بک برداشت که اگر پشتوانه مالی و سرمایه لازم را داشت، مطمئناً میتوانست در درازمدت به موفقیت و پایداری در بازار برسد.
رقیب‌های این تیم چه کسانی بودند و هستند؟
فکر میکنم مهمترین رقیب این شرکت، دَپ اَپ (dappapp) است که دقیقاً در همین حوزه فعالیت میکند. شرکت دیگر شرکت اکسپرسو بود که هم سیستم کش بک و هم منوی آنلاین داشت که آن شرکت هم به مدت یک سال فعالیت داشت و بعد فعالیتشان متوقف شد.
به عنوان کسی که در حوزه نوآوری فعالیت داشته، آینده اکوسیستم نوآوری در ایران را چطور می‌بینید؟
بنده در این خصوص اطلاعات خاصی ندارم، ولی اکوسیستم استارت‌آپی در سال‌های اخیر پیشرفت خوبی داشته و مردم و سرمایه‌گذاران آشنایی بیشتری با این حوزه پیدا کردند و اگر منتورهای متخصص در این حوزه تربیت شوند و سرمایه‌گذاران بیشتری همکاری کنند، آینده روشنی پیش‌روی استارت‌آپ‌ها خواهد بود.
فکر می‌کنید چالش‌هایی که استارت‌آپ‌ها با آن مواجه هستند چیست؟ به نظر شما چطور میتوان این چالش‌ها را برطرف کرد؟
مشکلات زیادی در اکوسیستم وجود دارد از جمله جذب سرمایه، ورود به بازار، جذب نیروی متخصص، داشتن منتورهای مجرب و داشتن شبکه ارتباطی سودمند. با این وجود به نظر من در حل کردن این چالش‌ها باید در هر حوزه فرد متخصص همان حوزه را پیدا کرد.